Toscane is de beroemdste regio van Italië. Met adembenemende heuvellandschappen en beroemde kunstwerken trekt Toscane jaarlijks miljoenen toeristen van over de hele wereld. Daarnaast is deze regio hofleverancier van beroemde wijnen als chianti, brunello di montalcino, vino nobile di montepulciano en de super tuscans. Graag nemen wij u met deze blog mee naar deze prachtige wijnregio.
Wijnbouw in Toscane
Toscane produceert jaarlijks gemiddeld 2,8 miljoen hectoliter aan wijn. De regio is rijk aan 58.000 hectare aan wijngaarden waarvan 85% bestemd is voor blauwe druivensoorten. Rode wijn voert dan ook, naast witte wijn en rosé wijn, dé boventoon met de sangiovese-druif in de hoofdrol. Én omdat de regio voor 67% uit heuvels bestaat, vindt daar de meeste wijnbouw plaats. Door de toenemende vraag naar milieuvriendelijke producten wordt naast duurzame wijn, biologische wijn en vegan wijn ook biodynamische wijn gemaakt. Bij deze productiemethode worden, in plaats van chemische pesticiden, homeopathische middelen gebruikt en laat de wijnmaker zich bij bijvoorbeeld de oogst leiden door kosmische krachten die door zon- en maanstanden vrijkomen. Bovendien wordt de bodem na een aantal oogsten weer gezond gemaakt met medische kruiden.
Het terroir van Toscane
Toscane heeft een optimaal wijnbouwklimaat. Aan de kust is het klimaat mild met hete en droge zomers met een verkoelende zeewind. De winters zijn zacht met een gemiddelde neerslag. Het centrale en heuvelachtige deel van Toscane kent zeer droge zomers en koude winters met ook een gemiddelde neerslag. Hier is de bodem voornamelijk kalkhoudend en kleiachtig en geeft hiermee structuur en een lange houdbaarheid aan sangiovesewijnen. De bodem aan de kust bestaat uit klei, zand en mineralen die aan rode wijnen structuur geeft en aan witte wijnen een licht zoute smaak.
Toscane een rijkdom aan kwaliteitswijnen
Toscane heeft elf DOCG wijnen, eenenveertig DOC wijnen en zes IGT wijnen. DOCG (denominazione di origine controllata é garantita) is de hoogste kwaliteitsaanduiding die een wijn kan krijgen. DOCG wijn komt uit een afgebakend wijngebied waarbij de kwaliteit wordt gegarandeerd door keuringen en strenge regels. Deze regels hebben bijvoorbeeld betrekking op het rijpingsproces, hoeveel een hectare aan druiven mag opbrengen en welke druiven in welke percentages moeten worden gebruikt. DOC (denominazione di origine controllata) is een kwaliteitsaanduiding met minder regels voor wijnen uit een eveneens begrensd wijngebied. Een wijn met de aanduiding IGT (indicazione geografica tipica) komt uit een specifiek geografisch gebied waarbij minimaal 85% van de druiven uit dat gebied moeten worden gebruikt.
Rode klassiekers uit Toscane
Vino nobile di montepulciano
Deze wijn wordt geproduceerd in het zuidoosten van Toscane rondom de stad Montepulciano. In 1966 heeft de wijn de kwalificatie DOC gekregen en is in 1980 gepromoveerd naar de DOCG classificatie. De wijn moet voor 70% uit sangiovese bestaan die in Montepulciano bekend staat als prugnolo gentile. Het resterende deel mag aangevuld worden met blauwe druiven die worden verbouwd in Toscane zoals de druiven canaiolo en ciliegiolo. De wijn moet minimaal twee jaar op hout rijpen. Vino nobile di montepulciano heeft een intense robijnrode kleur met aroma's van kers, braam, cacao en tabak. De wijn is droog, in balans en complex. Bovendien kan een fles van deze wijn tot twintig jaar in de wijnkelder worden bewaard door de tanninerijke sangiovese-druif. Belegen tot rijpe kazen, een entrecote of wild worden bij deze wijn geserveerd.
Brunello di montalcino
DOCG brunello di montalcino wordt geproduceerd rondom Montalcino, een stad ten westen van Montepulciano. De wijn heeft in 1966 de classificatie DOC gekregen waarna in 1980 de DOCG kwaliteitsaanduiding is toegekend. De wijn moet van 100% sangiovese zijn gemaakt die in Montalcino sangiovese grosso wordt genoemd. Brunello mag pas vijf jaar na de oogst verkocht worden en moet minimaal twee jaar op hout hebben gerijpt en minimaal vier maanden in de fles. De wijn is robijnrood met aroma's van kersenjam, pruim, tabak en leer. Deze robuuste en complexe wijn kan tot wel dertig jaar bewaard worden en wordt onder andere met wild en rijpe kazen gecombineerd.
Chianti
Het wijngebied Chianti beslaat een groot gebied dat grofweg tussen de steden Florence, Siena en Arezzo ligt en onderverdeeld is in subregio's: Colli Aretini, Colli Fiorentini, Colli Senesi, Colline Pisane, Montalbano, Montespertoli, Rufina en Chianti Classico. Na in 1967 de DOC classificatie te hebben gekregen, heeft chianti in 1984 de DOCG status ontvangen. Met enkele uitzonderingen per subregio moet chianti docg van minimaal 70% sangiovese zijn gemaakt. Het overige percentage kan aangevuld worden met Toscaanse blauwe druiven met bovendien een maximum van 10% aan witte druiven. Chianti classico docg wordt geproduceerd in het oudste gebied van Chianti en is te herkennen aan het logo met de zwarte haan. De wijn moet minimaal een jaar op hout hebben gerijpt en heeft minimaal 80% sangiovese aangevuld met blauwe Toscaanse druiven. Chianti is robijnrood en heeft aroma's als braam, kers, bloemen, tabak en vanille. De wijn heeft een volle smaak en diepte, is lang houdbaar en wordt gedronken bij vlees, wild en belegen kazen.
Super tuscans
Rond 1970 hadden Toscaanse wijnmakers behoefte om andere wijnen te maken naast hun strikt geclassificeerde wijnen. Voor deze wijnen werden, in aanvulling op de 'gangbare' druiven, internationale druiven gebruikt als cabernet sauvignon en merlot. Vanwege hun hoogstaande kwaliteit werden deze wijnen tot super tuscans gedoopt. Bovendien kregen ze na verloop van tijd de IGT classificatie. Het wijngebied Bolgheri, vlakbij de Toscaanse kust in de provincie Livorno, is beroemd om haar super tuscans en heeft zich vanaf 1800 ontwikkelt door een grote passie voor Franse druiven én hun manier van wijn maken. De rode wijnen hebben sinds 1994 een DOC classificatie en worden gemaakt met hoofdzakelijk cabernet sauvignon, cabernet franc, merlot en in een kleinere mate met syrah, sangiovese en petit verdot. Bolgheri is dé hofleverancier van wereldberoemde super tuscans waar flinke prijskaartjes aanhangen.
Een witte beroemdheid
Vernaccia di san gimignano docg wordt gemaakt rondom de stad San Gimignano. Het is niet alleen de enige niet-aromatische witte wijn met de hoogste classificatie die in 1993 werd toegekend maar ook de éérste Italiaanse wijn die de DOC classificatie kreeg in 1966. De wijn moet van minimaal 85% vernaccia di san gimignano zijn gemaakt en mag voor de rest worden aangevuld met niet-aromatische witte druiven die in Toscane worden verbouwd. Voor het type riserva moet de wijn minimaal elf maanden op hout of roestvrij staal rijpen en drie maanden in de fles. De wijn heeft een gele kleur met aroma's van appel en perzik, bloemen, honing en amandel. Verder is de wijn droog, in balans met een volle smaak en wordt onder meer bij vis en wit vlees geserveerd.
Koop- en serveeradvies Toscaanse wijnen
Bent u nieuwsgierig geworden naar een Toscaanse wijn? Dan bevelen wij u de biologische chianti rufina Cedro van Fattoria Lavacchio van harte aan. Deze dieprode wijn, met een volle smaak en aroma's van pruim en rood fruit, serveert
u op 18 °C met rood vlees en gevogelte. Of gaat uw voorkeur uit naar brunello di montalcino? Dan adviseren wij u graag brunello di montalcino van wijnhuis Martoccia di Brunelli. Deze krachtige rode wijn met een ronde smaak en aroma's van zwart fruit, tabak en leer wordt op 18 tot 20 °C geserveerd met onder andere rijpe kazen en truffelgerechten.
